Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z
Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z

Sự phát triển của trẻ sơ sinh vô cùng đặc biệt, hãy cùng tìm hiểu về sự phát triển này của con yêu trong những năm tháng đầu đời, để dễ dàng theo dõi và phát hiện nhanh chóng những sự bất thường trong hành trình của bé nhé. 

Có thể bạn quan tâm:

Các giai đoạn phát triển của trẻ

Các giai đoạn phát triển của trẻ sơ sinh từ 0 - 1 tuổi

Sự phát triển của trẻ sơ sinh thường trải 4 giai đoạn khác nhau. Mỗi giai đoạn bé sẽ có những bước phát triển mới. 

Sự phát triển của trẻ sơ sinh từ 0-3 tháng

Trong giai đoạn đầu đời, trẻ đang khám phá thế giới xung quanh và phát triển từ một loạt các kỹ năng cơ bản. Trong vòng ba tháng đầu đời:

  • Phản ứng cười và giao tiếp: Trẻ bắt đầu phản ứng với nụ cười của bạn và có thể cười đáp lại.

  • Phát triển vật lý: Trẻ cố gắng nâng đầu và ngực cao hơn, cho thấy sự phát triển của hệ cơ và xương.

  • Khám phá và tương tác: Trẻ chăm chú nhìn theo các đồ vật gây sự chú ý, đưa tay lên miệng và cầm nắm các đồ vật trong tầm mắt.

Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z

Ảnh: Internet

Sự phát triển của trẻ sơ sinh từ 4-6 tháng

Khi đến 4-6 tháng tuổi, trẻ sẽ bắt đầu:

  • Thực hiện các động tác như lật người và trườn tới những điểm mà trẻ muốn đến.

  • Phát ra những âm thanh giống như ngôn ngữ thực, mặc dù chưa nói được.

  • Bật cười to lớn.

  • Sử dụng tay để vươn đón các đồ vật trong tầm mắt và có thể sử dụng tay để điều khiển đồ chơi.

Sự phát triển của trẻ sơ sinh từ 7-9 tháng

  • Trong giai đoạn nửa cuối năm đầu đời, trẻ sơ sinh bắt đầu lết hoặc bò bằng tay và đầu gối để di chuyển.

  • Trẻ có thể ngồi mà không cần hỗ trợ từ người lớn.

  • Trẻ phản ứng với các từ quen thuộc như tên của mình và có thể bắt đầu bập bẹ các từ đơn giản, cùng với việc biết vỗ tay và thích chơi những trò chơi như trốn tìm.

Sự phát triển của trẻ sơ sinh từ 10-12 tháng

  • Trẻ có thể tự ngồi mà không cần hỗ trợ và bắt đầu tập bò hoặc trườn bằng tay và đầu gối; một số trẻ có thể chuyển thẳng sang giai đoạn đi.

  • Trẻ phản ứng với các câu nói quen thuộc, bắt đầu bập bẹ các từ đơn giản như "ba", "mẹ", và biết vỗ tay.

  • Trẻ thích thú với các trò chơi như trốn tìm và tìm đồ vật; đây là giai đoạn thích hợp để ba mẹ kích thích trí não và đảm bảo an toàn cho trẻ.

Các cột mốc của sự phát triển của trẻ sơ sinh

Nâng đầu

Nâng đầu là một trong những cột mốc đầu tiên trong sự phát triển thể chất của trẻ sơ sinh. Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu có khả năng nâng đầu khi nằm sấp, giúp phát triển cơ cổ và cơ vai.

  • 1 tháng: Trẻ có thể cố gắng nâng đầu trong thời gian ngắn khi nằm sấp.

  • 2 tháng: Trẻ có thể nâng đầu cao hơn và giữ đầu ở tư thế thẳng trong vài giây khi nằm sấp.

  • 3 tháng: Trẻ có thể nâng đầu và ngực lên khỏi mặt phẳng khi nằm sấp, sử dụng cánh tay để hỗ trợ.

Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z

Ảnh: Internet

Bắt đầu bập bẹ, phát ra âm thanh

Ở 2 tháng tuổi, bé bắt đầu phát ra âm thanh. Đến 3 tháng, bé bi bô ríu rít và tập nói các âm đơn giản như “Ah”, “Eh”, “Oh” vào tháng thứ 4. Cuối tháng thứ 6, bé xâu chuỗi âm thanh như “Aaoo” và “Mh”. Vào tháng thứ 8, bé nói “baba” dù chưa hiểu nghĩa. Đến tháng thứ 9, bé bắt chước từ dù phát âm còn ngọng. Khi 1 tuổi, bé có thể nói các từ đơn giản như “mẹ”, “ba”, “không”, “đi”.

Bắt đầu biết lật

Vào tháng thứ 4, nhiều bé biết lật người từ ngửa thành sấp và ngược lại. Đến tháng thứ 6, bé có thể lăn liên tục để di chuyển từ chỗ này sang chỗ khác nhờ cơ bụng đã đủ khỏe cho hoạt động này.

Bé biết ngồi

Ở tháng thứ 2, bé có thể ngồi được khi được hỗ trợ. Vào cuối tháng thứ 4, bé có thể ngồi thẳng lưng nhờ cơ cổ phát triển. Tháng thứ 6, bé tự ngồi mà không cần hỗ trợ. Vào tháng thứ 9, bé có thể ngồi một mình trong khoảng 7-10 phút. Và tháng thứ 10, bé đã có thể chuyển từ tư thế nằm sấp sang ngồi.

Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z

Ảnh: Internet

Dần biết trườn và bò

Cuối tháng thứ 2, bé đã có thể tự nhấc đầu lên và biết cách nâng ngực của mình lên bằng cánh tay, bàn tay và cổ tay. Các kỹ năng này là tiền thân của động tác trườn, bò. Từ tháng thứ 7 đến 9, bé bắt đầu tập trườn, bò. Đến cuối tháng thứ 9, kỹ năng này hoàn thiện, giúp cơ bắp bé khỏe mạnh hơn để đứng lên và bước đi.

Đứng chững

Hầu hết trẻ sơ sinh tự đứng lên từ 8 đến 10 tháng tuổi, cần bám vào điểm tựa như tường, bàn, ghế. Đến 12 tháng, bé có thể tự đứng vững mà không cần điểm tựa. Dù bé dễ dàng đứng lên, việc ngồi xuống lại khó khăn hơn. Bố mẹ nên giúp bé uốn cong đầu gối để ngồi và khuyến khích bé tự thực hành đứng lên, ngồi xuống.

Bước đi những bước đầu tiên

Sau khi đã có thể đứng vững, trẻ sơ sinh sẽ bắt đầu hành trình tập đi. Đến khoảng cuối tháng 11, trẻ có thể tự bước đi nếu được hỗ trợ. Khi trẻ bước qua 1 tuổi, bé có thể bước đi từng bước đầu tiên. Đây là mốc phát triển quan trọng và đáng nhớ, đánh dấu bé chập chững bước những bước đi đầu tiên của mình.

Cười

Tháng thứ 2, bạn sẽ thấy nụ cười đầu tiên của bé. Đến tháng thứ 5, bé biết mỉm cười với cha mẹ và người khác. Khi lớn hơn, bé sẽ cười trong nhiều tình huống như khi thấy người thân quen, món đồ chơi yêu thích, bình sữa, hoặc ai đó làm điều gì đó gây cười.

Cầm nắm

Hầu hết trẻ sơ sinh nắm chặt tay khi mẹ chạm vào lòng bàn tay, phản xạ này biến mất khi trẻ 6 tháng tuổi. Từ 3-6 tháng, bé bắt đầu sử dụng tay chủ động hơn, có thể nắm vật từ bề mặt phẳng. Từ 7-9 tháng, bé dùng ngón cái và ngón trỏ để nắm các vật nhỏ. Khi 12 tháng, bé sử dụng ngón tay linh hoạt và có thể cầm thìa múc đồ ăn.

Phát triển thính giác

Trẻ sơ sinh phát triển thính giác song song với các kỹ năng khác như nói và cười. Bé có thể nghe và quen với giọng nói của bố mẹ từ khi gần 2 tháng tuổi. Vào tháng thứ 6, bé đã phản ứng và nhận biết được những âm thanh quen thuộc. Khi đến tháng thứ 12, thính giác của bé đã hoàn thiện, bé có thể nhận ra và phân biệt tiếng nói của bố mẹ.

Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z

Ảnh: Internet

Thị giác phát triển

Cuối tháng thứ ba, bé bắt đầu nhìn chăm chú và với lấy đồ vật theo mong muốn. Tháng thứ 5, bé nhận diện và mỉm cười khi nhìn thấy khuôn mặt của những người thân quen và những món đồ chơi yêu thích. Tháng thứ 6, bé bắt đầu khám phá và tìm hiểu mọi thứ xung quanh, phối hợp tay mắt linh hoạt hơn. Đến khi 1 tuổi, bé nhìn thấy thế giới xung quanh rõ nét và xác định khoảng cách giữa các vật thể.

Mọc răng

  • Tháng 7 – 8: Mọc hai chiếc răng cửa hàm dưới.

  • Tháng 9 – 10: Mọc răng cửa hàm trên.

  • Tháng 11 – 12: Mọc các chiếc răng khác hàm dưới.

  • Tháng 12 – 13: Mọc các chiếc răng hàm trên.

  • Gần 1 tuổi: Bé có tổng cộng 8 chiếc răng, bao gồm răng cửa và răng kế bên.

Ăn dặm

Trẻ dưới 6 tháng tuổi thường chỉ tiêu hóa thức ăn lỏng do hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Sau 6 tháng, mẹ có thể cho bé ăn dặm với bột ăn dặm hoặc súp nghiền nhuyễn. Bé ban đầu có thể có phản xạ buồn nôn nhưng sau sẽ quen và học cách nhai thức ăn khi được cho vào miệng.

Bé bắt đầu nhận thức được

  • Trẻ sơ sinh đến 2 tháng tuổi quan sát xung quanh và chỉ nhìn gần.

  • Tháng thứ 6, bé tò mò và khám phá bằng cách cầm đồ vật và đưa vào miệng.

  • Cuối tháng thứ 7, bé nhận biết vật dù che dấu và thích thú cất giấu và khám phá chúng.

  • Tháng thứ 8, bé tập trung chơi một món đồ chơi trong vài phút, sau đó thay đổi sang thứ khác.

  • Tháng thứ 9, bé bắt đầu bắt chước các cử chỉ của người thân và tham gia vào các trò chơi tương tác.

  • Ở độ tuổi 1, bé nhớ tên và đặc điểm của một số đồ vật và học kỹ năng mới qua quan sát hành động của người khác.

Phát triển về mặt cảm xúc

  • Tháng thứ 3: Bé thường phá lên cười khi gặp người quen.

  • Tháng thứ 4: Bé thu hút sự chú ý bằng cách nhìn, cử động và phát âm.

  • Tháng thứ 6: Bé nhận ra khuôn mặt của các người thân như ba, mẹ, ông, bà,...

  • Tháng thứ 8: Bé biết ba mẹ là người mang lại cảm giác an toàn và ấm áp nhất. Việc không có ba mẹ ở bên khi bé thức dậy có thể khiến bé quấy khóc, đánh dấu sự phát triển về khả năng cảm xúc của bé.

Dựa vào 16 mốc về sự phát triển của trẻ sơ sinh, bố mẹ có thể nhận biết sớm những điểm bất thường. Mỗi bé phát triển theo tốc độ riêng, do đó, kiên nhẫn và chăm sóc cẩn thận là rất quan trọng. Nếu bé vượt quá thời gian phát triển mà vẫn chưa đạt chuẩn về vận động, bố mẹ nên đưa bé đến bệnh viện để kiểm tra.

Xem thêm:

Chăm sóc trẻ sơ sinh

Những điều kiêng kỵ khi chăm sóc trẻ sơ sinh

Bài viết liên quan
Trẻ sơ sinh khò khè do đâu? Dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả
Trẻ sơ sinh khò khè do đâu? Dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả
Trẻ sơ sinh khò khè xuất phát từ sự tắc nghẽn trong đường hô hấp dưới, thường xảy ra ở trẻ mới sinh và trẻ dưới 2-3 tuổi.
Cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh lâu ngày không khỏi
Cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh lâu ngày không khỏi
Khi bé con của bạn phải trải qua cơn sốt kéo dài hoặc dai dẳng, điều này không chỉ khiến cho các bậc phu huynh lo lắng mà còn khiến cho trẻ khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và sức đề kháng của con.
Trẻ sơ sinh bị hăm tã có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
Trẻ sơ sinh bị hăm tã có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
Những năm đầu đời, làn da nhạy cảm của bé con cần phải được bảo vệ và chăm sóc thật kỹ lưỡng. Dù vậy, vẫn có nhiều trường hợp bé vẫn gặp phải tình trạng hăm tã khó chịu.
Nguyên nhân gây mụn sữa ở trẻ sơ sinh và cách xử lý
Nguyên nhân gây mụn sữa ở trẻ sơ sinh và cách xử lý
Mụn sữa ở trẻ sơ sinh thường là một vấn đề phổ biến mà các bậc cha mẹ trẻ thường phải đối mặt. Những đốm mụn nhỏ xuất hiện trên da nhạy cảm của bé có thể gây lo lắng và tò mò cho các phụ huynh.
Trẻ sơ sinh ra mồ hôi trộm: Nguyên nhân và cách khắc phục
Trẻ sơ sinh ra mồ hôi trộm: Nguyên nhân và cách khắc phục
Trẻ em thường trải qua hiện tượng đổ mồ hôi trộm do hệ thần kinh đại não của họ chưa phát triển hoàn thiện, đặc biệt là trẻ nhỏ đang trong giai đoạn tăng trưởng.
Suy dinh dưỡng là gì? Dấu hiệu cho thấy trẻ bị suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng là gì? Dấu hiệu cho thấy trẻ bị suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng xảy ra khi cơ thể không đủ chất dinh dưỡng hoặc bị bài tiết quá nhanh. Nguyên nhân bao gồm ăn quá mức, ăn không đúng cách.