Chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng: Những điều bố mẹ cần biết để bé phát triển khỏe mạnh
Chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng: Những điều bố mẹ cần biết để bé phát triển khỏe mạnh

Trẻ sinh thiếu tháng (hay còn gọi là trẻ sinh non) là những bé chào đời trước tuần thai thứ 37. Do chưa phát triển đầy đủ các cơ quan, đặc biệt là phổi, hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch, trẻ sinh non rất dễ gặp phải các vấn đề về sức khỏe. Chính vì vậy, việc chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng đòi hỏi sự hiểu biết, cẩn trọng và tình yêu thương lớn từ bố mẹ. Mỗi giai đoạn phát triển của bé đều cần được theo dõi sát sao để đảm bảo con có thể lớn lên khỏe mạnh, bắt kịp các mốc phát triển của trẻ đủ tháng.

Có thể bạn quan tâm:

Tìm hiểu sự phát triển của trẻ sơ sinh từ A-Z

Trẻ sinh thiếu tháng là gì?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ sinh thiếu tháng là những trẻ chào đời khi tuổi thai dưới 37 tuần. Tùy vào thời điểm sinh, trẻ sinh non được phân loại như sau:

  • Sinh rất non: Dưới 28 tuần

  • Sinh non trung bình: Từ 28 đến 32 tuần

  • Sinh non muộn: Từ 32 đến dưới 37 tuần

Mức độ non tháng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và khả năng sống sót của trẻ. Trẻ càng sinh sớm, nguy cơ gặp biến chứng càng cao và cần được chăm sóc tích cực tại bệnh viện trước khi có thể về nhà.

Chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng: Những điều bố mẹ cần biết để bé phát triển khỏe mạnh

Ảnh: internet

Các vấn đề sức khỏe thường gặp ở trẻ sinh thiếu tháng

Do các cơ quan chưa hoàn thiện, trẻ sinh thiếu tháng có thể gặp một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dưới đây là những nguy cơ phổ biến mà bố mẹ cần lưu ý:

  • Hô hấp yếu: Phổi chưa phát triển đầy đủ khiến trẻ khó thở, cần được hỗ trợ thở oxy hoặc dùng máy thở trong những ngày đầu.

  • Hạ thân nhiệt: Trẻ sinh non có lớp mỡ dưới da rất mỏng, không đủ khả năng điều hòa thân nhiệt nên dễ bị lạnh và mất nhiệt nhanh.

  • Khó khăn trong việc bú và tiêu hóa: Phản xạ bú – nuốt chưa tốt, dạ dày và ruột chưa hoàn chỉnh, dễ dẫn đến nôn trớ, đầy bụng hoặc tiêu chảy.

  • Nguy cơ nhiễm trùng cao: Hệ miễn dịch yếu khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng từ môi trường, dụng cụ không tiệt trùng hoặc người chăm sóc.

  • Vàng da kéo dài: Trẻ sinh thiếu tháng dễ bị vàng da sinh lý và cần theo dõi sát để tránh chuyển sang vàng da bệnh lý.

Hướng dẫn chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng tại nhà

Khi bé đã đủ điều kiện xuất viện, việc chăm sóc tại nhà giữ vai trò rất quan trọng trong quá trình hồi phục và phát triển lâu dài của trẻ sinh thiếu tháng.

Duy trì nhiệt độ ổn định

  • Ưu tiên phương pháp da kề da (Kangaroo care) để giữ ấm cho bé và tăng cường gắn kết mẹ – con.

  • Giữ nhiệt độ phòng ổn định từ 26–28°C, tránh gió lùa.

  • Mặc đủ ấm, sử dụng mũ, vớ, bao tay và quấn khăn nhẹ khi cần thiết.

Cho bé bú đúng cách

  • Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sinh non. Nếu bé chưa bú được trực tiếp, mẹ cần vắt sữa cho bé ăn bằng thìa, cốc nhỏ hoặc ống sonde.

  • Chia nhỏ lượng sữa trong ngày để bé dễ tiêu hóa, không gây quá tải cho hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh.

  • Theo dõi tình trạng bú và tăng cân để điều chỉnh lịch bú phù hợp.

Chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng: Những điều bố mẹ cần biết để bé phát triển khỏe mạnh

Ảnh: internet

Theo dõi cân nặng và dấu hiệu bất thường

  • Cân bé mỗi tuần để kiểm soát quá trình tăng trưởng.

  • Quan sát các dấu hiệu như thở nhanh, tím tái, bú kém, bỏ bú, da vàng sậm hoặc co giật.

  • Đưa bé đến cơ sở y tế ngay khi có biểu hiện bất thường.

Đảm bảo vệ sinh và phòng ngừa nhiễm khuẩn

  • Luôn rửa tay sạch trước khi tiếp xúc với bé.

  • Hạn chế người lạ tiếp xúc với bé trong những tháng đầu.

  • Giữ sạch phòng ở, quần áo, đồ dùng và dụng cụ ăn uống.

  • Tắm nắng hằng ngày giúp bé tổng hợp vitamin D và hỗ trợ miễn dịch.

Bổ sung vi chất

  • Theo chỉ định của bác sĩ, bé có thể cần bổ sung thêm sắt, canxi, vitamin D hoặc các vi chất khác.

  • Tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc thực phẩm chức năng nếu chưa có hướng dẫn chuyên môn.

 

Khám và theo dõi phát triển định kỳ

Trẻ sinh thiếu tháng cần được theo dõi chặt chẽ về thể chất, vận động, thần kinh, thị lực và thính lực. Bố mẹ cần đưa bé đi khám định kỳ đúng hẹn để kiểm tra các mốc phát triển như:

  • Bé tăng cân đều, chiều cao và vòng đầu phát triển phù hợp.

  • Biết cười, phản ứng với âm thanh, biết lật, biết ngồi, biết bò đúng độ tuổi điều chỉnh.

  • Tiêm ngừa đầy đủ theo lịch dành cho trẻ sinh thiếu tháng, có thể được điều chỉnh tùy trường hợp.

Tâm lý bố mẹ khi chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng

Nuôi con sinh non là một hành trình đòi hỏi nhiều nỗ lực, yêu thương và cả sự kiên nhẫn. Trong những ngày đầu, có thể bố mẹ sẽ cảm thấy lo lắng, áp lực và mệt mỏi khi chứng kiến bé nhỏ yếu cần hỗ trợ. Tuy nhiên, sự gắn bó da kề da, những lần bé tăng cân, bú tốt hay biết mỉm cười sẽ là nguồn động lực lớn lao. Bố mẹ nên giữ tinh thần lạc quan, tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ, gia đình và cộng đồng để vượt qua hành trình này.

Chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng không hề dễ dàng, nhưng hoàn toàn có thể thành công nếu bố mẹ trang bị đầy đủ kiến thức và tinh thần vững vàng. Với chế độ chăm sóc phù hợp, trẻ sinh non vẫn có thể phát triển bình thường, bắt kịp các bạn cùng lứa và sống khỏe mạnh. Hãy kiên nhẫn, đồng hành cùng con từng ngày – vì từng nỗ lực nhỏ hôm nay sẽ mang lại nền tảng vững chắc cho tương lai của bé.

Xem thêm:

Sự phát triển của trẻ mới sinh có gì thú vị?

Các loại thoát vị ở trẻ em và trẻ sơ sinh

 

Bài viết liên quan
Khóc dạ đề là gì? Vì sao trẻ khóc dạ đề? Cách xử lý hiệu quả
Khóc dạ đề là gì? Vì sao trẻ khóc dạ đề? Cách xử lý hiệu quả
Khóc dạ đề là tình trạng phổ biến mà nhiều trẻ sơ sinh trải qua. Đối với nhiều người, tiếng khóc liên tục của con vào buổi tối có thể khiến họ cảm thấy bất lực.
Em bé bị vàng da: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Em bé bị vàng da: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Em bé bị vàng da là một trong những vấn đề thường gặp khi mới sinh. Thông thường, vàng da ở trẻ sơ sinh không gây nguy hiểm và sẽ tự giảm đi sau vài tuần.
Trẻ sơ sinh khò khè do đâu? Dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả
Trẻ sơ sinh khò khè do đâu? Dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả
Trẻ sơ sinh khò khè xuất phát từ sự tắc nghẽn trong đường hô hấp dưới, thường xảy ra ở trẻ mới sinh và trẻ dưới 2-3 tuổi.
Cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh lâu ngày không khỏi
Cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh lâu ngày không khỏi
Khi bé con của bạn phải trải qua cơn sốt kéo dài hoặc dai dẳng, điều này không chỉ khiến cho các bậc phu huynh lo lắng mà còn khiến cho trẻ khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và sức đề kháng của con.
Trẻ sơ sinh bị hăm tã có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
Trẻ sơ sinh bị hăm tã có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
Những năm đầu đời, làn da nhạy cảm của bé con cần phải được bảo vệ và chăm sóc thật kỹ lưỡng. Dù vậy, vẫn có nhiều trường hợp bé vẫn gặp phải tình trạng hăm tã khó chịu.
Nguyên nhân gây mụn sữa ở trẻ sơ sinh và cách xử lý
Nguyên nhân gây mụn sữa ở trẻ sơ sinh và cách xử lý
Mụn sữa ở trẻ sơ sinh thường là một vấn đề phổ biến mà các bậc cha mẹ trẻ thường phải đối mặt. Những đốm mụn nhỏ xuất hiện trên da nhạy cảm của bé có thể gây lo lắng và tò mò cho các phụ huynh.